Hou de concurrentie in de gaten!
Als ondernemer wil je natuurlijk altijd weten hoe je bedrijf zich verhoudt tot de concurrentie. Een handige tool hiervoor is de concurrentiematrix. In zo’n matrix kun je in één oogopslag zien hoe jouw bedrijf zich verhoudt tot andere bedrijven in jouw marktsegment. Maar hoe maak je zo’n matrix nou precies? In dit artikel leg ik het je stap voor stap uit.
Stap 1: Identificeer je directe concurrenten
De eerste stap bij het maken van een concurrentiematrix is het identificeren van je directe concurrenten. Dit zijn bedrijven die dezelfde producten of diensten aanbieden als jouw bedrijf en zich richten op dezelfde doelgroep. Het is belangrijk om deze directe concurrenten goed in kaart te brengen, zodat je precies weet tegen wie je het opneemt.
Als voorbeeld nemen we een bedrijf dat gepersonaliseerde telefoonhoesjes verkoopt. Directe concurrenten zijn in dit geval andere bedrijven die ook gepersonaliseerde telefoonhoesjes verkopen, zoals CaseCompany en Wrappz.
Stap 2: Identificeer je indirecte concurrenten
Naast directe concurrenten zijn er ook indirecte concurrenten. Dit zijn bedrijven die niet exact hetzelfde product of dezelfde dienst aanbieden als jouw bedrijf, maar wel concurreren om dezelfde doelgroep. Het is belangrijk om deze indirecte concurrenten ook mee te nemen in je concurrentiematrix, omdat zij een invloed kunnen hebben op jouw marktpositie.
In het voorbeeld van het bedrijf dat gepersonaliseerde telefoonhoesjes verkoopt, zijn indirecte concurrenten bijvoorbeeld bedrijven die telefoonhoesjes verkopen zonder personalisatiemogelijkheden, maar zich wel richten op dezelfde doelgroep. Denk aan Bol.com, Coolblue en MediaMarkt.
Stap 3: Maak een overzichtelijke matrix
Nu je de directe en indirecte concurrenten hebt geïdentificeerd, is het tijd om de concurrentiematrix zelf te maken. Dit kun je doen door een tabel te maken met aan de ene kant jouw bedrijf en aan de andere kant de concurrenten. Je kunt hierbij verschillende aspecten van je bedrijf vergelijken met die van je concurrenten.
Een handige manier om dit te doen is door de aspecten te groeperen in categorieën, bijvoorbeeld prijs, kwaliteit, service, marketing, etc. Binnen deze categorieën kun je vervolgens de verschillende aspecten benoemen en scoren.
Stap 4: Scoren en analyseren
Het scoren van de verschillende aspecten is misschien wel de lastigste stap in het maken van een concurrentiematrix. Het is belangrijk om hierbij objectief te blijven en de scores te baseren op feitelijke informatie.
Bij het scoren kun je bijvoorbeeld gebruik maken van een schaal van 1 tot 10, waarbij 1 staat voor slecht en 10 voor uitstekend. Vervolgens kun je de scores invullen in de matrix en analyseren wat dit betekent voor jouw bedrijf ten opzichte van de concurrentie.
Door de scores van de verschillende aspecten te vergelijken, kun je zien waar jouw bedrijf sterke en zwakke punten heeft ten opzichte van de concurrentie. Zo kun je bijvoorbeeld zien dat jouw bedrijf op het gebied van prijs en kwaliteit beter scoort dan de directe concurrenten, maar dat de indirecte concurrenten beter scoren op het gebied van marketing.
Hieronder vind je een concurrentiematrix voorbeeld voor een denkbeeldig bedrijf dat smartphones verkoopt. Dit bedrijf heeft vijf directe concurrenten en drie indirecte concurrenten geïdentificeerd. De concurrentiematrix vergelijkt deze concurrenten op vijf aspecten: prijs, kwaliteit, service, marketing en merkbekendheid.
| Prijs | Kwaliteit | Service | Marketing | Merkbekendheid | |
|---|---|---|---|---|---|
| Directe concurrenten | |||||
| Concurrent 1 | 8 | 7 | 6 | 5 | 5 |
| Concurrent 2 | 7 | 8 | 5 | 6 | 6 |
| Concurrent 3 | 9 | 6 | 7 | 7 | 4 |
| Concurrent 4 | 6 | 9 | 6 | 8 | 7 |
| Concurrent 5 | 7 | 7 | 8 | 4 | 8 |
| Indirecte concurrenten | |||||
| Concurrent 6 | 6 | 7 | 8 | 8 | 9 |
| Concurrent 7 | 8 | 8 | 9 | 9 | 8 |
| Concurrent 8 | 7 | 6 | 7 | 9 | 7 |
In dit voorbeeld scoort Concurrent 1 het hoogst op prijs, maar iets lager op kwaliteit en service. Concurrent 4 scoort hoog op kwaliteit en marketing, maar iets lager op prijs. Concurrent 5 scoort goed op service en merkbekendheid, maar minder op marketing.
Bij de indirecte concurrenten scoort Concurrent 6 het hoogst op service en merkbekendheid, terwijl Concurrent 7 en 8 hoger scoren op marketing en service.
Dit voorbeeld laat zien hoe je de verschillende concurrenten in kaart kunt brengen en kunt vergelijken op verschillende aspecten. Op basis van deze informatie kun je beslissingen nemen over bijvoorbeeld prijsstelling, marketing en service om je concurrentiepositie te verbeteren.
Belangrijk om te onthouden is dat dit voorbeeld puur ter illustratie is en dat de scores voor jouw eigen concurrentiematrix zullen verschillen op basis van jouw specifieke markt en concurrenten.
Stap 5: Actie ondernemen
Als je eenmaal in kaart hebt gebracht waar jouw bedrijf zich bevindt ten opzichte van de concurrentie, is het tijd om actie te ondernemen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je jouw marketingstrategie moet aanpassen om beter te concurreren met de indirecte concurrenten, of dat je jouw prijzen moet aanpassen om beter te concurreren met de directe concurrenten.
Het belangrijkste is dat je de concurrentiematrix gebruikt als een strategisch hulpmiddel om jouw bedrijf te verbeteren en te laten groeien.
Conclusie
Een concurrentiematrix is een handig hulpmiddel voor ondernemers om inzicht te krijgen in de marktpositie van hun bedrijf ten opzichte van de concurrentie. Door directe en indirecte concurrenten te identificeren en te scoren op verschillende aspecten, kun je zien waar jouw bedrijf sterke en zwakke punten heeft en actie ondernemen om te groeien en je concurrentiepositie te verbeteren. Vergeet niet om objectief te blijven en de scores te baseren op feitelijke informatie. Gebruik deze concurrentiematrix als strategisch hulpmiddel om jouw bedrijf te laten groeien en te verbeteren. Het kost even wat tijd, maar zonder inzichtelijk te maken hoe de concurrentie het doet weet je niet wat jouw positie is in vergelijking tot de concurrentie.
En dan hebben we ook nog: de concurrentieanalyse. Maar wat zijn de verschillen?
Een concurrentiematrix en een concurrentieanalyse zijn beide instrumenten die gebruikt kunnen worden om de concurrentie in een bepaalde markt te analyseren, maar ze verschillen in hun focus en niveau van detail.
Een concurrentiematrix is een visueel hulpmiddel dat wordt gebruikt om de belangrijkste concurrenten in een markt te identificeren en te vergelijken op basis van een aantal criteria, zoals productkenmerken, prijsstelling, distributiekanalen en marktaandeel. Een concurrentiematrix kan helpen om de sterke en zwakke punten van elke concurrent te identificeren en kan worden gebruikt om strategische beslissingen te nemen over hoe een bedrijf zich kan positioneren ten opzichte van zijn concurrenten.
Een concurrentieanalyse daarentegen is een meer diepgaande analyse van de concurrentie in een markt. Het omvat meestal een grondige beoordeling van de sterktes en zwaktes van elke concurrent, hun marketing- en verkoopstrategieën, hun klantenservice en reputatie, en andere factoren die van invloed kunnen zijn op hun concurrentiepositie. Een concurrentieanalyse kan helpen om een gedetailleerd inzicht te krijgen in de concurrentieomgeving van een bedrijf, en kan worden gebruikt om specifieke acties te identificeren die het bedrijf kan nemen om zijn concurrentiepositie te verbeteren.
Over het algemeen kan een concurrentiematrix als een snelle en eenvoudige tool worden gebruikt om een overzicht te krijgen van de belangrijkste concurrenten in een markt en hun sterke en zwakke punten te identificeren, terwijl een concurrentieanalyse meer diepgaande informatie biedt en kan helpen om een strategische richting voor een bedrijf te bepalen.
Hieronder vind je een uitvoerige concurrentieanalyse voorbeeld voor een hypothetisch bedrijf dat smartphones produceert:
Identificatie van belangrijke concurrenten:
De eerste stap in de concurrentieanalyse is het identificeren van de belangrijkste concurrenten van het bedrijf. In dit geval zouden de belangrijkste concurrenten Apple, Samsung, Huawei en Xiaomi zijn.
Beoordeling van productkenmerken:
De volgende stap is het beoordelen van de productkenmerken van de concurrenten. Dit omvat zaken als het formaat, het type scherm, de resolutie, de camera, de batterijduur, het besturingssysteem en de beschikbare opslagcapaciteit. Uit deze beoordeling kan blijken dat de iPhones van Apple een betere camera hebben dan de andere concurrenten, terwijl Samsung-smartphones een betere batterijduur hebben.
Beoordeling van prijsstelling:
Vervolgens moet de prijsstelling van de concurrenten worden beoordeeld. Dit omvat zaken als de verkoopprijs van het apparaat, eventuele kortingen of aanbiedingen, en het algehele waardevoorstel dat de concurrenten bieden. Uit deze beoordeling kan blijken dat Huawei-smartphones een lagere verkoopprijs hebben dan de andere concurrenten, terwijl iPhones van Apple over het algemeen een hogere waarde bieden vanwege hun exclusieve functies en merkstatus.
Beoordeling van distributiekanalen:
De volgende stap is het beoordelen van de distributiekanalen van de concurrenten. Dit omvat zaken als de beschikbaarheid van het apparaat in winkels, online verkoopkanalen en eventuele exclusieve samenwerkingsverbanden. Uit deze beoordeling kan blijken dat Samsung-smartphones gemakkelijker verkrijgbaar zijn dan de andere concurrenten, terwijl iPhones van Apple alleen verkrijgbaar zijn via officiële Apple-winkels en geautoriseerde wederverkopers.
Beoordeling van marktaandeel:
Tot slot moet het marktaandeel van de concurrenten worden beoordeeld. Dit omvat zaken als het totale marktaandeel van de concurrenten, de groei van hun marktaandeel en eventuele verschuivingen in marktaandeel in de afgelopen jaren. Uit deze beoordeling kan blijken dat Apple en Samsung de grootste marktaandelen hebben, terwijl Huawei en Xiaomi snel groeien en een steeds grotere bedreiging vormen voor de gevestigde spelers.
Beoordeling van de merkpositionering:
Het is belangrijk om de merkpositionering van de concurrenten te beoordelen. Dit omvat zaken als de merkidentiteit, de waarden die het merk uitdraagt en de associaties die het oproept bij consumenten. Uit deze beoordeling kan blijken dat Apple en Samsung worden geassocieerd met high-end producten, terwijl Huawei en Xiaomi worden geassocieerd met betaalbare maar kwalitatief goede smartphones.
Beoordeling van marketingstrategieën:
De marketingstrategieën van de concurrenten moeten worden beoordeeld. Dit omvat zaken als hun advertentiecampagnes, social media activiteiten, evenementen en sponsoringactiviteiten. Uit deze beoordeling kan blijken dat Apple en Samsung veel investeren in reclame op televisie en online, terwijl Huawei en Xiaomi zich meer richten op social media en evenementen.
Beoordeling van klanttevredenheid:
De klanttevredenheid van de concurrenten moet worden beoordeeld. Dit omvat zaken als klantrecensies, beoordelingen van externe instanties en feedback op sociale media. Uit deze beoordeling kan blijken dat Apple en Samsung over het algemeen hogere klanttevredenheidsscores hebben dan Huawei en Xiaomi.
Beoordeling van productinnovatie:
Het is belangrijk om de mate van productinnovatie van de concurrenten te beoordelen. Dit omvat zaken als het aantal nieuwe functies dat wordt geïntroduceerd, de frequentie van productlanceringen en de mate waarin de concurrenten zich richten op nieuwe technologieën. Uit deze beoordeling kan blijken dat Apple vaak nieuwe functies introduceert in hun smartphones, terwijl Huawei en Xiaomi zich meer richten op het produceren van smartphones met de nieuwste technologie.
Beoordeling van bedrijfsstructuur:
Ten slotte moet de bedrijfsstructuur van de concurrenten worden beoordeeld. Dit omvat zaken als de omvang van het bedrijf, de financiële situatie, het managementteam en de algehele bedrijfsstrategie. Uit deze beoordeling kan blijken dat Apple en Samsung grote, gevestigde bedrijven zijn met sterke financiële middelen, terwijl Huawei en Xiaomi relatief jongere, snelgroeiende bedrijven zijn.
In een tabel worden de punten zo uitgelegd:
| Punten | Voorbeeld (smartphone-industrie) |
|---|---|
| 1. Productassortiment | Apple: iPhone 13, iPhone 13 Pro, iPhone SE, Samsung: Galaxy S21, Galaxy S21 Plus, Galaxy S21 Ultra, Huawei: P40, P40 Pro, P40 Pro+ |
| 2. Prijsstrategie | Apple: hoog geprijsd, Samsung: hoog geprijsd, Huawei: middenklasse prijs, Xiaomi: betaalbaar |
| 3. Distributiestrategie | Apple: eigen winkels en online, Samsung: eigen winkels, online en partners, Huawei: online, Xiaomi: online |
| 4. Kwaliteit | Apple: hoge kwaliteit, Samsung: hoge kwaliteit, Huawei: hoge kwaliteit, Xiaomi: goede kwaliteit |
| 5. Marktaandeel | Apple: 20%, Samsung: 18%, Huawei: 15%, Xiaomi: 10% |
| 6. Merkpositionering | Apple en Samsung: high-end producten, Huawei en Xiaomi: betaalbare maar kwalitatief goede smartphones |
| 7. Marketingstrategie | Apple en Samsung: investeren veel in tv- en online-reclame, Huawei en Xiaomi: richten zich meer op social media en evenementen |
| 8. Klanttevredenheid | Apple en Samsung: over het algemeen hogere scores dan Huawei en Xiaomi |
| 9. Productinnovatie | Apple: introduceert vaak nieuwe functies, Huawei en Xiaomi: richten zich meer op de nieuwste technologieën |
| 10. Bedrijfsstructuur | Apple en Samsung: grote, gevestigde bedrijven met sterke financiële middelen, Huawei en Xiaomi: relatief jongere, snelgroeiende bedrijven |
Op basis van dit uitvoerige concurrentieanalyse model zou het hypothetische bedrijf kunnen beslissen om te investeren in het verbeteren van de camerafuncties van hun smartphones om op te vallen tussen de concurrentie, of het zou kunnen besluiten om de prijzen van hun smartphones te verlagen om beter te concurreren met Huawei. Door het begrijpen van de sterke en zwakke punten van de concurrentie, kan het bedrijf effectieve strategieën ontwikkelen om zijn concurrentiepositie te verbeteren.
Kortom: doe aan concurrentieonderzoek!
Concurrentieonderzoek is belangrijk voor een onderneming omdat het helpt bij het identificeren van sterktes en zwaktes van concurrenten en het nemen van strategische beslissingen om de concurrentiepositie te versterken en te groeien. Weet je niet waar je concurrenten precies zitten? De Kamer van Koophandel heeft hier een handige zoekfunctie voor waarmee je uitgebreid kunt zoeken in het Handelsregister: Uitgebreid zoeken in het Handelsregister.
Heb je nog vragen? Dat is heel begrijpelijk. Zoek gerust contact met ons en wij helpen je graag en zo goed mogelijk!